21 Aralık 2021

Kurtuluş Savaşı mı? İstiklal harbi mi? Milli Mücadele mi?

Şu Türkçemizi artık kelime hazinesi zengin, her türlü nüansı ifede edebilen ve alternatif kavramları bulunan bir dile dönüştürmenin zamanı gelmedi mi? Sizin ifadenizle "Kurtuluş Savaşı" ne demek? Harb ve muharebe kavramları birbirinden çok faklı olguları anlatıyor. İki devlet veya iki devletler takımının aralarında normal ve barışçı ilişkilerin kesildiği andan yeni bir barış anlaşması ile ilişkileri kuracakları zamana kadar geçen süreye harp hali denir. Sıcağı olur, soğuğu olur, nizamisi ve gayri nizamisi, pskolojik ve ekonomiği olur... Aynı harbin içinde hiç muharebe yapılmamış da olabilir, yüzlerce muharebe de yapılabilir. Mesela Türk İstiklal Harbi içinde belki onlarla ifade edilecek muharebe vardır ki sizin savaş dediğiniz muharebedir. Biliyorsunuz, mufaale babı Osmanlıcada işdeşlik ifadesinde kullanılır. Bilgiçlik diye kimse yorumlamasın lütfen, ama Fransızca'daki combat veya bataille ile guerre kelimelerini Fransız liselileri bile karıştırmıyor; birinci ve ikinciler muharebe, üçüncüsü ise harbe karşılıktır. Bizim Genelkurmay da yazdırdığı esere Türk İstiklal Harbi adını vermiştir. Özetle harp ayrı muharebe ayrıdır ve ben ikisinin ayrılarak kullanılmasına taraftarım. Savaşı kullanacaksanız muharebe yerine kullanırsınız. Çaanakkale savaşları, Sakarya savaşı  vs. gibi. Ama I. Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı gibi ifadeler bazı cahillerden duyduğumuz kullanımlardır. 

 Doç. Dr. Fahri SAKAL 

20 Nis 2011, mail iletisi

0 yorum: