Marmara Universitesi ogretim uyesi Doc. Dr. Okan Yesilot ile birlikte hazirladigimiz bu eser Agustos ayi icinde yayinlandi. Okan hocayla birlikte bu kitaba uzun sure emek verdik. Bu emekler sonucunda ortaya cikan kitabi alinca insanin tum yorgunluklari geciyor. 304 sayfalik kitap ozellikle isadamlarina yonelik oldugu icin biraz ekonomi agirlikli ve istatistik verilerle dolu oldu. Turkiye ve Kazakistan arasinda gittikce gelisen ekonomik iliskileri goz onune aldigimizda boyle bir kitabin isadamlarimiza yararli olacagini umuyoruz. Bu kitabin yayinlanmasina vesile olan Istanbul Ticaret Odasina da tesekkur borcluyuz.
Kazakistan 16 Aralik 1991 tarihinde Sovyetler Birligi’nden bagimsizligini ilan ettiginde bircok insan bu ulkenin geleceginden pek umitli degildi. Cunku her seyden once ulke nufusunun homojen bir yapisi yoktu. Devletin kurucu unsuru Kazaklar da yaklasik 140 etnik unsurdan meydana gelen ulke nufusunun yarisini bile olusturmuyor, % 40’lar civarinda kaliyordu. Bu durum, ulkede etnik catismalarin meydana gelecegi endisesi yaratiyordu. Ayrica Sovyetler Birligi’nden devir alinan ulke ekonomisinde uretim yok denecek kadar azdi. Ulkenin devlet butcesi ve doviz rezervleri gibi mali yapisi da bagimsiz bir devletin tum ihtiyaclarini karsilayacak bir durum arz etmiyordu. Iste tum bunlar yeni bagimsiz devletin gelecegi konusunda akillarda soru isareti olusturuyordu.
Ancak aradan yaklasik 20 yil gectiginde, Kazakistan’in ekonomi, dis politika, bilim ve kulturde geldigi nokta cok sasirticidir. Bir devlet icin kisa sayilabilecek bu zaman diliminde Kazakistan kendisini Orta Asya’nin parlayan yildizi konumuna yukselten parlak basarilara imza atabilmistir. Bu buyuk basarida en buyuk pay ise 1989 yilindan beri ulkeyi yoneten tecrubeli devlet adami Nursultan Nazarbayev’indir. Izledigi cok yonlu ve reformist politikalarla ulkeyi kisa surede kalkindiran Nazarbayev, sadece onderlik ettigi Kazakistan’a yol gostermekle kalmamakta, ayni zamanda dile getirdigi fikirlerle Turk Dunyasina da bir isik olmaya devam etmektedir. Kazakistan Cumhurbaskani Nursultan Nazarbayev’in girisim ve teklifleriyle hayata gecirilen bazi olusumlari sayarsak, Turk Dili Konusan Devlet Baskanlari Daimi Sekretaryasi’nin olusturulmasi, Turk Dili Konusan Devletler Parlamenterler Asamblesi ile Turk Akademisinin kurulmasi ve ictimai duzeyde de Turk Halklarinin Aksakallar (Bilge Kisiler) Konseyi’nin meydana getirilmesini gosterebiliriz.
Turkiye de Kazakistan’a buyuk onem vermektedir. Kazakistan cografi konumu, dogal kaynaklariyla da Turkiye icin onemli bir ulkedir. Turkiye ve Kazakistan’in son yillarda dis politikalarinda yaptiklari acilimlarla birlikte iki ulke arasindaki iliskiler gun gectikce daha cok onem kazanmakta ve guclenmektedir. Bunu sadece iki ulke arasindaki tarihi kokenleri derin kardeslik iliskileriyle izah etmek eksik olur. Bu durum ayni zamanda iki ulkenin jeostratejik konumlari ve dis politikadaki bariscil hedeflerindeki benzerliklerden de kaynaklanmaktadir. Turkiye icin boylesine onemli ve kardes ulke hakkinda yeterli calismalarinin olmadigi gercegi, bizi rehber kitap niteligindeki bu eseri hazirlamaya sevk etti. Kazakistan’i guncel bilgilerle cesitli yonleriyle tanitan bir eserin ihtiyac oldugundan yola cikarak bu calismayi gerceklestirdik. Calismada Kazakistan’in ozellikle bugunku konumunu gozler onune sermeye gayret ettik.
Kitabin baslangicinda en eski devirlerden gunumuze Kazakistan cografyasinin tarihini ana hatlariyla vermeye calistik. Boylece okuyucunun Kazakistan bugunku konumuna gelmesi konusunda bilgi sahibi olmasina yardimci olmak istedik. Bundan sonraki bolumlerde ise cografyadan ekonomiye, dis politikadan ticaret ve ulke ekonomisine gunumuz Kazakistan’ini tanitmayi hedefledik. Bu konulardaki en son bilgi ve kaynaklari kullanmaya ozen gosterdik. Bu calisma ozellikle isadamlarina yonelik bir rehber kitap hususiyeti tasidigindan ekonomik konulara daha cok agirlik verdik. Boylece iki ulkenin ekonomik iliskilerine dolayli da olsa bir katkida bulunmak istedik. Suphesiz bir kitapta her konunun butun ayrintilariyla ele alinmasi mumkun degildir. Bu yuzden kitap Kazakistan’i her yonuyle tanittigi iddiasini tasimamaktadir. Ayrica Kazakistan’in son yillarini tanitmayi amacladigimizdan bu hususta bilgi ve veri eksiklikleri olmasi kacinilmazdir. Buna ragmen bu calismanin bu sahadaki boslugu bir nebze olsun giderebilirse kendimizi amacimiza ulasmis sayacagiz.
Kitabin yazarlari olarak Okan Yesilot ile birlikte bu calismanin ortaya cikmasinda emegi gecen basta ITO Baskani Dr. Murat Yalcintas’a ve yonetimine, calismanin her safhasinda ilgisini ve destegini esirgemeyen Tolunay Dayi’ya, Fahri Solak’a, Belkis Ulusoy’a, Burcu Ozdemir’e, Kayrat Ergaziyev’e, Eyup Zengin’e ve Merve Unver’e sukranlarimizi sunariz.
Kitap İstanbul Ticaret Odasindan temin edilebilir.
Saygilarimizla,
Istanbul,
Abdulvahap Kara 16 Ağu 2011 Salı
0 yorum:
Yorum Gönder